Hoe krijg je meer weidevogels in je land?

Met mozaïekbeheer, van binnen naar buiten maaien, slootkant-beheer en plas dras krijg je meer weidevogels in je land.

Mozaïekbeheer voor meer weidevogels

Mozaïekbeheer voor grasland is een manier om van de weilanden op Hoeve Ackerdijk een fijne plek te maken voor weidevogels. De weilanden worden op verschillende tijden in het jaar gemaaid, daardoor hebben sommige stukken weiland hoog gras en andere weer lager gras. 

Als je van bovenaf zou kijken, hebben de verschillende weilanden een andere kleur groen en lijkt het net een mozaïek. Door mozaïekbeheer krijg je meer weidevogels in je land.

Weidevogels houden van hoger gras

We maaien in fasen en laten de koeien in fasen op de weilanden grazen. Zo krijgen we variatie in de weilanden wat kuikens van weidevogels erg prettig vinden. Zo is er altijd wel een stukje weiland waar de kuikens zich veilig voelen of eten kunnen vinden. In lang gras zitten namelijk insecten en hier kunnen de kuikens zich verstoppen voor roofdieren.

Van binnen naar buiten maaien

Als er wordt gemaaid dan beginnen we zoveel mogelijk met maaien in het midden van het weiland. We maaien ook op een rustig tempo. Zo kunnen weidevogels altijd een verstop-plek vinden tijdens het maaien. Daarnaast maaien we om de nesten heen (even een paaltje erbij zetten zodat we dit niet vergeten) en laten we gras om het nest heen staan.

Slootkant beheer

Bij het maaien laten we ook het gras aan de randen van het weiland staan. Dat heet slootkant beheer. Bij deze slootkanten is er dan kans voor kruiden om te groeien, dat trekt insecten aan. Zo biedt een slootkant vol kruiden een feestmaal aan weidevogels.

Een plas in het weiland

In het vroeg voorjaar maken we op Hoeve Ackerdijk ook plas-dras. We zetten dan met onze pomp op zonne-collectoren een deel van het land onder water. De grutto is een vogel die hier erg van houdt en hiermee proberen we van ons weiland een fijne plek voor grutto’s te maken.

Komen kijken hoe we meer weidevogels in ons krijgen?

Wil je ook eens zien of er veel weidevogels in ons land zitten? Ga dan in het voorjaar met ons mee op weidevogel safari. Meld je hier aan om op de hoogte gehouden te worden van een nieuwe weidevogel safari.

19 juni 2021: Midden-Delfland Dag

Op 19 juni is het Midden-Delfland Dag 2021 en Hoeve Ackerdijk doet mee. Via de Midden-Delfland Vereniging kunt u gratis fiets- en wandelroutes vinden om het gebied op eigen tempo te verkennen. Er is op verschillende locaties een programma waarbij u zich kunt laten verassen door alles wat Midden-Delfland te bieden heeft. De toegang is gratis.

Hoeve Ackerdijk op de Midden-Delfland Dag

Op onze boerderij kun je op de Midden-Delfland dag verschillende (buiten)activiteiten doen. Je kunt een rondleiding doen of op eigen gelegenheid een rondje op het erf lopen. Er is een speurtocht voor kinderen en er zijn enkele weidevogel safari’s, zoals gezien op BinnensteBuiten. Het aantal deelnemers aan de vogelsafari is beperkt vanwege de ruimte op de kar.

Activiteiten en voorzieningen zijn onder voorbehoud vanwege corona. Veel activiteiten zijn buiten, maar neem voor de zekerheid een mondkapje mee. Je kunt parkeren bij Hoeve Ackerdijk.

Rondleiding op Hoeve Ackerdijk in Midden Delfland
Rondleiding in 2019

Andere activiteiten op 19 juni 2021

Hou rekening met elkaar

Doel is om iedereen te laten genieten van al het moois dat het Midden-Delflandgebied biedt. Ook in tijden met corona.

De activiteiten en horecavoorzieningen op diverse locaties zijn onder voorbehoud vanwege corona; mogelijk is het dragen van een mondkapje op sommige locaties verplicht.

Het volledige programma (incl. tijden, namen, adressen) komt online te staan en is ook te lezen in het zomernummer van de Midden-Delfkrant dat rond 12 juni uitkomt.

Waar is het Midden-Delfland gebied?

Het gebied Midden-Delfland is grofweg het gebied tussen (met te klok mee) Delft, Pijnacker-Nootdorp, Vlaardingen, Schiedam, Maassluis en Westland. Het is een uniek gebied vlak bij Den Haag, Rijswijk en Rotterdam.

Midden-Delfland gebied
Midden-Delfland gebied (bron: Midden-Delfland vereniging)

Midden-Delfland dag

De Midden-Delfland dag wordt georganiseerd door de Midden-Delfland vereniging. De vereniging heeft als doel om het Midden-Delfland gebied open en groen te houden. Ze maken zich sterk om het unieke landschap en de natuur te bewaken en bieden ondersteuning aan onder andere duurzame veehouderij, verantwoorde ‘stille’ recreatie en stad en platteland dichterbij elkaar te brengen. De Midden-Delfland Dag is daar een voorbeeld van.

Een andere dag van Midden-Delfland genieten?

Kun je niet op 19 juni of geniet je liever in een kleinere groep van Midden-Delfland en onze boerderij? Mail of bel voor een rondleiding of weide vogelsafari.

Wat doet een boer in de zomer?

In de zomer bereidt de boer zich voor op de winter en verzamelt deze eten voor de dieren. De boer maakt bijvoorbeeld hooi en kuilgras van het gras in het weiland. In de winter eten de koeien en schapen dit dan op. Hoe je kuilgras maakt, kun je hieronder lezen.

Een kuil maken in de zomer

Grappig genoeg is ‘de kuil’ of ‘inkuilen’ geen kuil, maar een berg. Een berg met gras. Het heet inkuilen of kuil, omdat het een manier van het conserveren van eten is. Net als een weckpot thuis. Hoe maak je nu zo’n kuil?

Hoe maak je een kuil?

Allereerst heb je droog gras nodig. Het gras wordt gemaaid (om de weidevogels heen natuurlijk) en over het weiland heen verspreid. Het gras wordt regelmatig omgedraaid (dat heet schudden) zodat het gras aan alle kanten goed droogt. 

Vervolgens wordt het gras in stroken gelegd. Die stroken heten wiersen en ook het ‘in stroken leggen’ heet wiersen. Die wiersen worden vervolgens ‘opgeraapt’ en op een berg gelegd.

Daarna wordt het gras platgereden met een grote zware trekker en komt er plastic overheen zodat de kuil goed is afgesloten. Zo komt er geen lucht bij. Dit is ook de reden waarom je nooit op een kuil mag spelen, er kunnen gaatjes in het plastic komen en dat is het eten voor de koeien niet meer goed. 

Plastic over de kuil leggen

Het plastic netjes over de kuil leggen is een precies werkje en wordt meestal de dag na het inkuilen (wiesen – oprapen – kuil maken) gedaan. Inkuilen is zwaar werk, en na een lange dag kun je beter de volgende dag uitgeslapen het precieze werk afmaken. De kuil is ’s nachts wel afgedekt, voor als het gaat regenen, maar wordt de volgende dag netjes afgedekt.

Om te zorgen dat er geen lucht of vocht via de onderkant in de kuil komt, worden de plukken gras aan de zijkant van de kuil weggehaald. Dan legt de boer zandzakken strak langs de kuil. Het plastic wat overblijft wordt naar binnengerold, zodat er geen vocht binnen in de kuil kan komen.

Het plastic wordt verder afgedekt met een steviger afdek-doek wat blijft liggen door er banden op te leggen. Dit beschermt het plastic tegen het weer, maar ook tegen kraaien die in het glinsterende zwarte plastic pikken. Omdat de boer zelf niet op de kuil kan komen om gaatjes in het plastic te voorkomen, kan die kiezen om de banden te gooien of op de kuil te rollen.

In de zomer werkt Hoeve Ackerdijk aan 3 kuilen

In één dag is een begin gemaakt met de kuil, maar dit is niet de uiteindelijke grootte van de kuil. Zodra het opnieuw zonnig weer is, wordt er opnieuw gras gemaaid, gedroogd en op de bestaande kuil gelegd.

Soms maken we meerdere kuilen, voordat er eentje “af” is. Zo krijgen de kuilen dezelfde samenstelling van jong gras (mei) en ouder gras (juni, augustus) en hebben ze dezelfde smaak en kwaliteit. Koeien houden namelijk van gewoonte, ook voor hun voer.

Wat doen boer Arie en boer Bas verder in de zomer?

Door Corona zijn er geen weidevogelsafari’s, open dagen of rondleidingen. Neem een kijkje op Facebook of schrijf je in voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hoe maak je kruidenboter?

De Stad uit laat je zien hoe je zelf kruidenboter kunt maken, met ingrediënten uit de wei en melk van de koeien.

Ieder jaar komen Rotterdamse basisscholieren bij ons op bezoek om te kijken hoe het er op een boerderij aan toegaat.

Dit jaar kan dat vanwege de Coronamaatregelen helaas niet doorgaan, dus maakt de organisatie De Stad Uit onder andere bij ons filmpjes om die met scholieren te delen.

Zelf kruidenboter maken

In deze film zie je hoe je zelf (kruiden)boter kunt maken.

Zijn koeien slim?

Koeien zijn zeker slim en kunnen veel dingen leren. 

Ze leren bijvoorbeeld dat ze naar de melkput moeten om gemolken te worden of dat ze niet tegen schrikdraad moeten lopen om een schok te voorkomen. Koeien zijn kuddedieren en ze leren ook van elkaar. Kalfjes zetten we na een paar weken samen in een groot hok, zodat ze van elkaar kunnen leren hooi te eten.

Hoe slim zijn jullie koeien?

Op Hoeve Ackerdijk hebben we soms wat slimme koeien die uitvogelen dat ze bij het melken aan het touwtje boven hun kop moet trekken. Als de boer aan het touwtje trekt, krijgt de koe biks. Als de koe het zelf doet krijgt ze op die manier extra eten in haar voerbak. De boer is dan weer slim genoeg om dat touwtje dan zó op te hangen dat de koe er niet meer bij kan.

Als een van onze koeien heeft bedacht dat er een hek open staat – naar bijvoorbeeld een nieuwe wei met vers gras – dan volgt de rest (heel slim) snel. Heel snel. En dan krijg je ze niet zomaar weer terug op hun bedoelde weide.

Geheugen als een olifant

Koeien kunnen dingen heel goed onthouden. 

De koeien weten precies wanneer het lente is en ze weer naar buiten mogen. Ze zien de boer wat draadjes verzetten, het looppad vrijmaken en ze weten ‘We gaan naar buiten!’. Koeien kunnen maar 1x per jaar voor het allereerst naar buiten, dus dat hebben ze mooi een jaar (!) onthouden. 

Koeien onthouden ook plekken in het land (waar is de schaduw, waar groeit het lekkerste glas) en mensen. Het komt voor dat een van onze koeien naar de (hulp)boer loopt voor een aai over haar bol, als ze de boer ziet aankomen.

Dom imago

Als koeien net zo slim zijn als andere dieren, hoe kan het dan dat ze zo’n dom imago hebben? Dat weten wij niet, misschien komt het door de wat lome en logge uitstraling die koeien hebben of simpelweg dat er heel weinig mensen zijn die koeien kunstjes proberen te leren. 

Koeien zijn slim

Sommige koeien zijn héél slim

Zelf zien hoe slim koeien zijn? Bekijk dan deze video van Animals Australia waarin een paar hele slimme koeien de hoofdrol spelen. Koeien die zelf hun hok (en dat van anderen) openmaken, instructies opvolgen, zelf de kraan of pomp open krijgen om te gaan drinken. 

Slimme koeien zien?

Liever de koeien in het echt zien, met een uitleg van de boer erbij? Kom langs voor een rondleiding. Misschien kun je samen met de boer uitzoeken hoe slim de koeien zijn of de kippen testen op hun intelligentie.

Waarom staan koeien in de winter binnen?

Koeien staan in de winter in de stal. Niet omdat het te koud voor ze is, maar omdat er in het weiland geen gras meer groeit. De grond wordt kouder, en de zon schijnt minder krachtig, er groeit minder gras. Bovendien is het land te drassig, Hoeve Ackerdijk zit midden in een veenpolder. Koeien kunnen in een drassig land niet goed lopen.  Ze zouden daarnaast de graswortels vertrappen, waardoor er in de lente minder gras groeit om te eten. 

Koeien kunnen tegen de kou

Koeien gaan bijna altijd naar buiten, ze kunnen namelijk goed tegen regen en kou. Op een biologische boerderij willen we koeien zo lang mogelijk in de wei laten lopen. Net zoals we op het kinderdagverblijf de kinderen zo vaak mogelijk buiten willen laten spelen. Lekker met laarzen in de regen of met een dikke jas in de kou.

Dit jaar gingen de koeien 30 maart voor het eerst naar buiten en half november hebben we de melkkoeien binnen gezet.

Kinderen kunnen vanuit kdv de koeien binnen zien
Kinderen kijken vanuit kinderdagverblijf naar de koeien binnen

Ik kan de koeien zien!

Dat de koeien in de winter binnen staan, levert een voordeeltje op voor de kinderen op de kinderopvang Hoeve Ackerdijk. In de winter kunnen de kinderen vanuit het kinderdagverblijf naar de koeien kijken. De oude stalramen in het kinderdagverblijf zijn namelijk tot aan de grond verlengd met glas.

Een deel van de stalmuren van de koeien bestaat uit een doek waar je doorheen kunt kijken. Koeien hebben het niet snel koud, dus de stal hoeft niet volledig uit steen te bestaan.

Koeien hebben het graag een beetje fris (en niet te warm), want door hun vacht kunnen ze in een warme stal moeilijker hun warmte kwijt. Daarom scheren we alle koeien als ze op stal gaan in de winter. Met het doek kunnen de koeien zelfs binnen een frisse neus halen en naar de kinderen op het kinderdagverblijf kijken. 

Het 2019 van Hoeve Ackerdijk

Begin dit jaar maakten we voor Hoeve Ackerdijk een paar goede voornemens voor 2019. Of we stelden doelen, het is maar net hoe je het wilt noemen. We hebben 3 van de 4 doelen gehaald, aan 1 is hard gewerkt, maar we zijn nog niet gegroeid als zorgboerderij.

Voor Hoeve Ackerdijk wilden we de volgende dingen in 2019 bereiken.

  1. De boerderij vaker openstellen, bijvoorbeeld met extra open dagen, rondleidingen of weidevogelsafari’s.
  2. Van onze eigen biologische melk gaan we mooie kazen (en wellicht andere producten) maken en verkopen.
  3. De zorgtak van de boerderij willen we verder uitbreiden.
  4. Een nieuwe groep starten op Kinderopvang Hoeve Ackerdijk.
Foto bij voornemens jaar 2019 Hoeve Ackerdijk

De boerderij vaker opstellen

Dit is gelukt. Voor de vijfde keer deden we mee aan de Campina Open Dag en we hebben ook vaker weidevogelsafari’s gehouden. Verder hebben we meerdere groepen op visite gehad. We zouden graag nog meer (basisschool)klassen op de boerderij ontvangen.

Kaas van onze eigen biologische melk

Met wat vertraging is dit gelukt! Aan het einde van het jaar lag onze kaas in de winkel. Na wat experimenteren en proberen hebben we nu een goed recept. Helaas mislukten daarna enkele kazen die we niet goed genoeg vonden voor de verkoop. Gelukkig is er dankzij I-change nog een mooie bestemming voor deze kazen gevonden.

De zorgtak verder uitbreiden

We hebben veel contact gehad om extra cliënten een plek te kunnen bieden op onze boerderij. Dat is helaas nog niet gelukt. Wel hebben we hebben er 1 één hulpboer bij op donderdagmiddag. We hopen dat we op termijn voor een grotere groep mensen een fijne dagbesteding te kunnen bieden met de kalfjes, koeien, schapen en kippen.

Een nieuwe groep op KDV Hoeve Ackerdijk

We openden in september de vierde groep op het kinderdagverblijf en daar zijn we best trots op. Er is een goede bezetting op de groepen en het is een feestje om de kinderen en hun ouders op de boerderij te kunnen verwelkomen.

De vierde groep van KDV Hoeve Ackerdijk opende in 2019
De vierde groep van KDV Hoeve Ackerdijk opende in 2019

Hoeve Ackerdijk start met de verkoop van kaas

Sinds oktober 2019 is de kaas van Hoeve Ackerdijk te koop. Inwoners van Delft kunnen de kaas kopen bij Boerderijzuivel Delft op de Oude Kerkstraat. De kaas is ook te koop in de (online) streekwinkel Farm-I-See.

Een lekkere belegen kaas

Opvolger Bas begon in 2018 met het maken van kaas. Samen met zijn moeder Petra van den Berg leerde ze het ambacht van Van ’t Riet; bouwer van kaasmachines. Daarna was het volgens hem “een zaak van proberen en proeven, fouten maken en daarvan leren.”

Het doel was een lekkere belegen kaas te maken, ideaal voor een kaasplank, of bij de borrel. Belangrijk is dat de smaak consistent is, zodat de kaas elke keer hetzelfde smaakt. Dit is meteen ook het lastigste van kaas maken; het is dan ook een echt ambacht. Het enige dat de smaak mag beïnvloeden is de samenstelling van de melk, het is een natuurproduct.

In de herfst van 2018 maakten we op Hoeve Ackerdijk onze eerste kaas en de smaak werd steeds beter. In de zomer van 2019 vonden we dat de kaas lekker genoeg was voor de verkoop en vanaf oktober 2019 ligt de kaas in winkels in de buurt. 

Kaas op een kaasplank
Kaas van biologische melk van Hoeve Ackerdijk

Waarom kaas van Hoeve Ackerdijk?

Bas is om twee redenen kaas gaan maken. Ten eerste om een link te leggen tussen de boerderij en de inwoners van de stad. Kaas voor de buren van de boerderij. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om op de huidige manier te blijven werken. En eigenlijk is er een derde reden, want Bas vindt kaas zelf erg lekker. 

1. Kaas voor de buren van Hoeve Ackerdijk

Bas: “Inwoners van Rotterdam, Delft en Schipluiden plús iedereen die over de A13 rijdt, ziet de koeien en de weilanden. De meesten weten niet welke producten er met die melk gemaakt wordt, in welke pakken deze melk terecht komt of dat hiermee biologische melk wordt gemaakt. Met de verkoop van onze kaas, is dat veel duidelijker; er is een duidelijk link tussen onze boerderij en de mensen die onze kaas kopen.”

Met de verkoop van onze kaas is er een duidelijk link tussen onze boerderij en de mensen die onze kaas kopen.

Bas van den Berg

2. Aandachtelijk gemaakt

Bas: “Met de verkoop van de kaas kunnen we blijven werken aan dierenwelzijn, duurzaam omgaan met het land en weidevogel- en natuurbeheer. Door het kopen van onze kaas, draagt u eraan bij dat wij op de huidige manier kunnen blijven werken.“

“In brede zin kiest u met uw boodschappen welk landschap we kunnen behouden.”

31 mei 2019: Open dag

Op vrijdag 31 mei zetten wij onze deuren open. Kom langs op Hoeve Ackerdijk op de Campina Open Boerderijdag en neem een kijkje in het boerenleven.

Er is op deze dag veel te doen: naast de rondleiding op de boerderij, zullen er verschillende activiteiten georganiseerd worden zoals de melkracebaan, een speurtocht, melkbus heffen en de skippy koe race. Na deze inspanningen kun je dan lekker genieten bij de zuivelbar. Hier kun je zowel nieuwe als bestaande zuivelproducten van Campina proeven.

De open dag is gratis te bezoeken van 10:00u tot 16:00u op 31 mei 2019. Voor meer informatie over de boerderijdagen, kijk ook op de Campina website.

Tip: doe makkelijk zittende kleding aan voor de familie boerenstormbaan.

*Gelieve uw huisdieren thuis te laten