Door de fosfaatrechten verandert er in 2018 veel voor boeren met melkkoeien. Op de Bio-Beurs deed ik inspiratie op voor een andere groei van Hoeve Ackerdijk.
Door de introductie van fosfaatrechten geldt een plafond voor wat een boerderij mag produceren. Dat ging tot een paar jaar geleden via het melkquotum, nu via de maximale mestproductie. Het verschil is dat de grens hard gelegd wordt, en overproductie niet zomaar bijgekocht kan worden. Je boerderij als ondernemer laten groeien is zo erg lastig geworden. Hoe je daarmee omgaat verschilt – uiteraard – per boer en boerderij.
Groei voor de boerderij
De gebruikelijke weg in de landbouw is schaalvergroting, efficiënter werken en kosten drukken. Op zich niets mis mee, ware het niet dat dit niet langdurig vol te houden is. Voor de boer niet, en voor de biodiversiteit in de bodem en op het land niet.
Een andere mogelijkheid is je product en de afzet hiervan (deels) in eigen handen nemen. Dat is een stap die je niet zomaar neemt. ‘Zuivelen’ is een ambacht, kost tijd en je afzet is opeens onzeker. Even om je heen kijken of ‘gluren bij de buren’ is dan zeker aan te raden.
Weer een andere mogelijkheid is de deuren openen naar een gemengd bedrijf. Vroeger betekende dit dat je als varkensboer bijvoorbeeld ook koeien ging houden. Nu richten boeren zich nu op andere sectoren, zoals de zorg: ze voorzien bijvoorbeeld een dagbesteding voor ouderen, of mensen met een beperking. Voeten op het erf krijgen, noem ik dat. En zo de verbinding leggen met de omgeving, met de stad.
Inspiratie op de bio-beurs
In januari werd in Zwolle de tweedaagse Bio-beurs voor ondernemers georganiseerd. Geopend door koningin Maxima, met een betrokken verhaal van landbouwminister Schouten over de biologische sector.
Ik zag daar dat de sector groeit, en ze is van nature een broedplaats van buitenbeentjes, innovatieve ondernemers, van mensen die met een andere blik naar hun (agrarische) bedrijf kijken. Ik herkende er veel thema’s van onze eigen boerderij. Hoe leg je als boer aan de consument uit wat je allemaal doet? Hoe vertel je het verhaal van je product? Maar ook essentiëlere vragen: waar sta je voor, welke waarden draag je uit?
Ik herkende er veel thema’s van onze eigen boerderij. Hoe leg je als boer aan de consument uit wat je allemaal doet? Hoe vertel je het verhaal van je product?
Bas van den Berg
De handhaving van de fosfaatrechten zal een flinke impact hebben voor de gehele melkveehouderij. Hoe eerlijk het is kunnen we over twisten, maar het is er en we moeten ermee verder. Het stelsel dwingt om kritisch naar je bedrijfsvoering te kijken. De Bio-beurs laat zien dat er ook andere (groei) mogelijkheden zijnen dat er al veel initiatieven zijn om over na te denken.